Sosyalist Dergi: 32 |  Unutma Köşesi |
Mihri Belli Yaşamını Yitirdi

Türkiye komünist hareketinin eski önderlerinden Mihri Belli, bugün (16 Ağustos 2011 Salı) saat 16:00'da İstanbul Göztepe'deki evinde yaşamını yitirdi.

1940'ta Türkiye Komünist Partisi üyesi olan, 1942 sonlarında Merkez Komite üyeliğine getirilen Mihri Belli, İkinci Dünya Savaşı döneminde faşizme karşı kahramanca mücadele eden İleri Gençler Birliği'nin kuruluşuna ve örgütlenmesine katıldı. 1944'te tutuklandı, iki yıl hapis ve sürgün cezasına çarptırıldı. 1946'da Yunanistan devrimcilerinin safında Yunanistan İç Savaşına katıldı. 1951 TKP davasında, diğer parti yöneticileriyle birlikte tekrar tutuklandı ve 7 yıl hapis, 2 yıl 4 ay mecburi ikamet cezasına mahkûm edildi.

1951 davası sürecinde hapishanede komünistler arasında hizipleşme ve bölünme meydana geldi. Parti yöneticileri cezalarını tamamlayıp serbest bırakılınca, TKP'nin yurtdışı kadroları, onlara, yurtdışında yapılacak bir parti konferansında bir araya gelme ve aralarındaki sorunları giderme çağrısını yaptı. Mihri Belli bu davete uymadı.

Davete uyarak Ağustos 1961'de yurt dışına giden Zeki Baştımar'ın yönetiminde oluşturulan TKP Dış Bürosu'nun çalışmalarıyla TKP yaralarını sarmaya başlarken, Mihri Belli yolunu TKP'den ayırdı, partiden ayrı çalışma yürütmeye başladı.

1967'de Türk Solu dergisinin, 1968'de Aydınlık Sosyalist Dergi'nin çıkarılmasına öncülük eden Mihri Belli, Milli Demokratik Devrim (MDD) hareketini başlattı. Özellikle üniversite gençliği arasında etkili olan MDD hareketi, sonradan Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (Dev Genç) adını alan Fikir Kulüpleri Federasyonu aracılığıyla yurt çapında önemli bir toplumsal güç sağladı.

Ne var ki, TKP'ye karşıt bir platform oluşturan, Kemalizmle sosyalizmi eklektik olarak birleştiren, işçi sınıfının devrime önderlik edecek güçten yoksun olduğunu, öncülüğün "asker sivil aydın zümre" tarafından yürütüleceğini iddia eden MDD hareketi, felsefi ve teorik olarak yanlış, siyasal ve örgütsel pratik olarak küçük burjuva milliyetçisi ve cuntacı bir niteliğe sahipti.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu DİSK'in öncülüğünde düzenlenen 15 16 Haziran 1970 Büyük İşçi Eylemi, MDD hareketinin tezlerine ağır bir darbe vurdu. Mihri Belli'nin çevresindeki gençlik önderleri onu terketti.

12 Mart 1971 faşist darbesinden sonra tutuklanmamak için yurt dışına çıkan Mihri Belli, 1974 Af Yasasından sonra ülkeye döndü ve Türkiye Emekçi Partisi'ni kurdu. Anayasa Mahkemesi, TEP'i Kürt haklarını savunduğu için bölücülük suçunu işlediği gerekçesiyle kapattı. 1979'da faşist katillerin saldırısına uğrayan Mihri Belli, bu suikastten ağır yaralı olarak kurtuldu.

12 Eylül 1980 faşist darbesinden sonra yeniden yurt dışına çıkan ve İsveç'e yerleşen Mihri Belli, 1992'de döndü. 1996'da Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP), 2002'de Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP), 2008'de İşçilerin Sosyalist Partisi (Sosyalist Parti) kurucusu oldu.

TKP üyesi ve yöneticisi olarak başladığı siyasal yaşamına daha sonra TKP dışında çeşitli sosyalist partilerde devam eden Mihri Belli, bağımsızlık, demokrasi ve sosyalizm mücadelesine bağlılığını sürdürdü.

Komünist ve sosyalist mücadelesi boyunca burjuvazinin ağır zulmüne uğrayan Mihri Belli'nin yaşamını yitirmesi dolayısıyla ailesine, Sosyalist Partili yoldaşlarına ve bütün devrimcilere başsağlığı diliyoruz.



 
Yazarın Diğer Yazıları
 Kemal Türkler'i Andık
 Kemal Türkler Yaşıyor, Savaşıyor!
 Unutma, Unutturma
 Harun Karadeniz'i Anıyoruz
 Canan Can Yoldaşımızı Kaybettik
 Mihri Belli Yaşamını Yitirdi
 Nâzım Hikmet Aramızda
 Sosyalist Avukat Halit Çelenk'i Yitirdik
 Devrim Kahramanları Unutulmaz
 Halil Çelimli'yi Kaybettik
 İbrahim Kaypakkaya'yı Anıyoruz
 İşçi Sınıfının Süleymanıyla Birlikte Yürüyoruz
 Orhan İyiler'i Yitirdik
 AHMET BİLGE (SUCU)
 Zekeriya Kılıcıkan