Sosyalist Dergi: 28 |  Hülya Kortun |
Kapitalizmin Krizinde İkinci Evre

Dünya kapitalizminin krizi sürüyor. Kapitalizmin savunucuları krizin bittiğini iddia ediyor ama bütün olgular tersini gösteriyor. Kriz bitmedi, ikinci evresine geçti. Krizin ilk evresinde büyük kapitalist şirketlerin, dev tekellerin, özel sektörün yarattığı sorunları, görülmemiş zararları kamu gücü devlet çeşitli yollarla üstlendi. Bunun sonucunda devlet borçları çok büyük bir sorun olarak ortaya çıktı. Büyük şirketler, bankalar, borsa vurguncuları yeniden kârlarına kâr katmaya başladı ama devlet maliyesi yerlerde sürünüyor. Çeşitli hükümetler bu borçları halka yüklemek için harekete geçip ağır kararlar alıyor. Yunanistan ilk akla gelen örnek.

Yunanistan'ın ardından Portekiz, İspanya, İtalya, daha sonra İngiltere'yi kapsayacak bir kriz dalgası gelebilir. Yunanistan, Portekiz ve İspanya'nın en fazla borçlu oldukları ülkeler olarak sırada Fransa ve Almanya var. İkinci dalga bu ülkeleri de etki altına alırsa bu kez Amerika, Japonya ve Çin sarsılacak. Amerika'da "ikinci dip", "yeniden çöküş", çok uzun süreli durgunluk kaygıları tekrar yüksek sesle dile getiriliyor. Demek ki hâlâ bütün dünyayı daha da etkisi altına alacak bir sorunla karşı karşıyayız.

Kriz Türkiye'yi de köklü bir şekilde etkiliyor. Bunun en somut göstergesi işsizliğin korkunç boyutlara ulaşmış olması. Halkın sorunları, sömürü, işsizlik, yoksulluk, zulüm, ayrımcılık, dayanılmaz düzeylerde. İşçi sınıfı, emekçiler, yoksul köylüler, ezilen halklara mensup insanlar, Kürt halkı, Alevi halkı, gençler, kadınlar gerçek bir yaşam savaşı veriyor.

Krizin ikinci evresine geçildiğinde işçi sınıfının, emekçi kitlelerin haklı tepkilerinin yoğunlaştığını görüyoruz. Yunanistan'da son dönemde 4 genel grev yapıldı. Bunlardan biri 2 günlük grevdi, diğer grevler ise birer günlüktü. İşçi sendikalarının, memur sendikalarının, öğrencilerin ve hayatın her kesiminden halkın katıldığı çok güçlü grevlerdi bunlar. Bizim Türkiye'de hâlâ başaramadığımız boyutta genel grevler. Orada gerçekten genel grev oluyor. Yani fabrikalarda üretim duruyor, devlet daireleri, okullar boşalıyor, hiçbir otobüs çalışmıyor, hiçbir tren çalışmıyor, hiçbir uçak uçmuyor, radyolar ve televizyonlar susuyor, gazeteler çıkmıyor. Hayat gerçekten duruyor. Biz bunu Türkiye'de maalesef başaramadık. Ama Yunanistan'da olabildiğine göre, Türkiye'de de, başka ülkelerde de olabilir. Bu dönemde böylesi tepkilerin artacağı, başka ülkelere yansıyacağı, yaygınlaşacağı öngörülebilir.

Yine de, işçi sınıflarının ve emekçi halkların tepkisi henüz egemen burjuvaziyi özelleştirmelerden vazgeçirecek, fahiş kârlardan "fedakârlık ettirecek", borsa vurgunlarını budayacak, halkın işine, ekmeğine, aşına, sağlığına, eğitimine önem veren sosyal politikalara mecbur edecek boyutlara yükselmedi. Azgın sömürü ve baskı politikaları, bütün dünyada, bu kez neoliberalizmin yanılsamalarına bile başvurulmadan, göstere göstere uygulanıyor. Zehir tatlandırılmadan yutturuluyor.

Demek ki, çok daha güçlü ve yaygın grevlere, direnişlere, uzun süreli mücadelelere ihtiyacımız var. Ne yazık ki, Haziran, Temmuz, Ağustos ayları için önüne koyduğu eylem programını uygulayamayarak sönen Tekel direnişinin de gösterdiği gibi, birkaç aylık yerel eylemler, bir günlük, iki günlük genel direnişler yetmiyor. Bir yıla, iki yıla uzanacak sürekli eylemler, ülke çapında, bölge çapında, dünya çapında dayanışmalar gerekiyor.

İdeolojik netlik olmadan, kapitalizmden kafaca kopmadan, sermaye ve devlet ittifakının niteliğini anlamadan böyle bir mücadele seviyesine ulaşmak mümkün değil. İşçi sınıflarını, emekçi tabakaları aydınlatmaya, proletaryanın ve dostlarının sendikal ve siyasal örgütlenmesini yaygınlaştırmaya devam. Egemen güçler insafa gelip bizi sömürmekten, ezmekten vazgeçmeyecek. Sömürülenler, ezilenler olarak birleşip kendi kendimizi kurtarmak zorundayız.



 
Yazarın Diğer Yazıları
 Füze Kalkanı
 Despotizmden Sayfalar
 ABD, Usame Bin Ladin'i Öldürdü
 Kapitalizme Karşı Mücadele Yükseliyor
 Kapitalizmin Krizinde İkinci Evre
 AKP Üstünlüğü Ele Geçirdi
 Irak İşgalinin 6. Yıldönümü
 Kosova'nın Bağımsızlık İlanı
 Kapitalist Avrupa Anayasası Reddedildi
 SSK Hastanelerinin Gaspına Hayır!